Fondacioni Klodiana Ajazi

Çdo dy minuta vdes një grua pë shkak të shtatzënisë

Sipas raportit të organizatave kryesore ndërkombëtare mbi studimin e kryer për vdekshmërinë gjatë ose për shkak të shtatzënisë ka rezultuar se mesatarisht ndodh që një grua vdes çdo dy minuta.

Raporti, Tendencat në vdekshmërinë e nënave – i prodhuar nga OBSH në emër të Grupit Ndër-Agjencior të Kombeve të Bashkuara për Vlerësimin e Vdekshmërisë së Nënave, i përbërë nga OBSH, UNICEF, UNFPA, Grupi i Bankës Botërore dhe Divizioni i Popullsisë i Departamentit të Kombeve të Bashkuara për Çështjet Ekonomike dhe Sociale – zbulon një të dhënë alarmante për shëndetin e grave vitet e fundit, duke qenë se vdekshmëria e nënave është rritur në të gjithë botën.  

Raporti, i cili gjurmon vdekjet e nënave në nivel kombëtar, rajonal dhe global nga viti 2000 deri në vitin 2020, tregon se kishte afërsisht 287,000 vdekje të nënave në mbarë botën në vitin 2020. Kjo përfaqëson një rënie të lehtë nga rreth 309,000 në vitin 2016 kur hynë në fuqi Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara. Ndërsa raporti thekson disa përparime të rëndësishme në reduktimin e vdekjeve të nënave midis viteve 2000 dhe 2015, përfitimet të cilat kanë ngecur që atëherë, ose në disa raste ka pësuar regres.

Në 2 nga 8 rajonet e Kombeve të Bashkuara – Evropë dhe Amerikën e Veriut dhe Amerikën Latine dhe Karaibe – raporti i vdekshmërisë së nënave u rrit midis 2016 dhe 2020, përkatësisht me 17% dhe 15%. Në vende të tjera, norma është e pandryshuar. Raporti tregon gjithashtu se përparimi është i mundur. Për shembull, dy rajone – Australia dhe Zelanda e Re dhe Azia Qendrore dhe Jugore – panë rënie të ndjeshme (35% dhe 16%, respektivisht) në normat e vdekshmërisë së nënave gjatë së njëjtës periudhë, ashtu si 31 vende në mbarë botën.

Ndërsa shtatzënia duhet të jetë një kohë shprese e madhe dhe një përvojë pozitive për të gjitha gratë, është ende një përvojë tronditëse e rrezikshme për miliona gra në mbarë botën të cilave u mungon aksesi në kujdesin shëndetësor cilësor dhe të përgjegjshëm”, tha Tedros Adhanom Ghebreyesus, Drejtori i Përgjithshëm i OBSH-së. “Këto statistika të reja nxjerrin në pah nevojën urgjente për të siguruar që çdo grua dhe vajzë të kenë akses në shërbimet bazë shëndetësore para, gjatë dhe pas lindjes së fëmijës dhe mund të ushtrojnë plotësisht të drejtat e tyre riprodhuese.”

Për miliona familje, mrekullia e lindjes së fëmijëve dëmtohet nga tragjedia e vdekjeve të nënave,” tha Drejtoresha Ekzekutive e UNICEF-it Catherine Russell. “Asnjë nënë nuk duhet të ketë frikë për jetën e saj gjatë lindjes së një fëmije, veçanërisht kur ekzistojnë njohuritë dhe mjetet për të trajtuar komplikimet e zakonshme. Barazia në kujdesin shëndetësor i jep çdo nëne, pavarësisht se kush është apo ku ndodhet, një shans të drejtë për një lindje të sigurt dhe një të ardhme të shëndetshme me familjen e saj.

Rëndësia e kontrolleve shëndetësore të detajuara, shtimi i protokolleve të tjera në ekzaminimet e grave shtatzëna, apo dhe kujdesi i shtuar ndaj tyre është thelbësor në parandalimin e vdekshmërive në këto shifra alarmante. Jo vetëm shteti duhet të marrë masa për minimizimin e tyre, por mbi të gjitha vetë individi duhet të trëgohet shumë i kujdesshëm ndaj kontrolleve të domosdoshme dhe të mos neglizhojë asnjë shenjë jo të zakonshme.